Số phận Vương Đình Huệ ra sao nếu bị réo tên?

Sau bữa ăn sáng cùng ông Phạm Thái Hà tại nhà Bí thư Thành ủy Hà Nội vào thời điểm năm 2020, Chủ tịch Tập đoàn Thuận An được tạo điều kiện để trúng gói thầu ở dự án cầu Vĩnh Tuy 2.

Đó là một trong những tình tiết mới mà Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế, tham nhũng, buôn lậu (C03) của Bộ Công an vừa đưa ra trong kết luận điều tra vụ án liên quan đến Tập đoàn Thuận An.

Ông Phạm Thái Hà, cựu trợ lý Chủ tịch Quốc hội, bị đề nghị truy tố tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi, với cáo buộc đã nhận tổng số tiền 750 triệu đồng.

Bí thư Thành ủy Hà Nội vào năm 2020 chính là ông Vương Đình Huệ, và ông Hà cũng là trợ lý của ông Huệ thời điểm đó.

Những tình tiết mới được hé lộ, vào truyền thông Việt Nam được dịp nhắc đến những cụm từ "bí thư Thành ủy Hà Nội", "sếp lớn" nhằm tránh trực tiếp nhắc tên ông Vương Đình Huệ.

Ông Huệ, tháng 4 năm 2021, đã được thăng tiến lên làm Chủ tịch Quốc hội, và ông Phạm Thái Hà trở thành trợ lý của ông Huệ vào tháng 9 năm đó.

Nhưng đúng ba năm sau, ông Huệ, vào tháng 4/2024, đã bị Bộ Chính trị cho thôi các chức vụ Ủy viên Bộ Chính trị và ủy viên Ban chấp hành Trung ương, rồi sau đó, đến đầu tháng 5, ông bị mất chức chủ tịch Quốc hội.

Nhưng mọi việc chưa dừng lại ở đó.

Đến tháng 11/2024, Bộ Chính trị, dưới thời Tổng Bí thư Tô Lâm, đã quyết định thi hành kỷ luật cảnh cáo đối với ông Vương Đình Huệ và sự kiện này ghi tên ông là nhân vật trong Tứ Trụ đầu tiên bị kỷ luật sau khi đã mất chức.

Với những tình tiết mới trong bản kết luận điều tra của Bộ Công an, vai trò của ông Vương Đình Huệ đã được nhắc đến một cách gián tiếp, làm dấy lên câu hỏi liệu cựu chủ tịch Quốc hội có phải đối mặt với thêm hình thức kỷ luật nào khác?

Điều này càng có cơ sở hơn khi mới đây, vào 10/4, Ban chấp hành trung ương đã kỷ luật cách toàn bộ chức vụ trong Đảng đối với ông Trương Hòa Bình dù hơn 3 tháng trước đó ông này đã bị "cảnh cáo".

Vai trò của ông Vương Đình Huệ

Cách truyền thông Việt Nam đưa tin về vụ án Thuận An từ ngày đầu đến nay đã có những thay đổi.

Những ngày đầu, khi đưa tin về việc ông Phạm Thái Hà bị bắt, báo chí trong nước thường né tránh nhắc trực tiếp đến tên ông Vương Đình Huệ, chỉ mô tả ông Hà là "trợ lý chủ tịch Quốc hội".

Tuy nhiên, sau khi ông Huệ được cho thôi chức và sau đó bị Bộ Chính trị kỷ luật với hình thức cảnh cáo, báo chí trong nước dường như đã thay đổi cách đưa tin.

Trong các bài viết liên quan đến việc Bộ Công an đề nghị truy tố ông Phạm Thái Hà, tên ông Vương Đình Huệ được nhắc đến.

Thậm chí, một số tờ báo còn nêu rõ quá trình công tác của ông Hà, cho thấy ông là trợ lý thân cận của ông Huệ từ thời ông Huệ làm Tổng Kiểm toán Nhà nước từ năm 2006, đến khi ông Huệ làm Bộ trưởng Tài chính, sau đó là Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, rồi đến Phó thủ tướng, Bí thư Thành ủy Hà Nội và sau cùng là Chủ tịch Quốc hội.

Như vậy, ông Hà là một trợ lý thân cận của ông Huệ trong suốt gần 20 năm.

Nhưng đó là trên truyền thông. Còn cơ quan điều tra ban hành bản kết luận điều tra gián tiếp nhắc đến tên ông Vương Đình Huệ, cho thấy ông này có vai trò trong vụ án liên quan đến Tập đoàn Thuận An, dường như gửi đến một tín hiệu khác.

Cụ thể, theo kết luận điều tra của C03, trong quá trình "chạy dự án" vào thời điểm giữa năm 2020, ông Nguyễn Duy Hưng – Chủ tịch Tập đoàn Thuận An – được ông Phạm Thái Hà, khi đó là Trợ lý Bí thư Thành ủy Hà Nội, giới thiệu với Giám đốc Ban Quản lý Dự án Hà Nội Phạm Hoàng Tuấn.

Trong bản kết luận điều tra mà BBC tiếp cận được, C03 cho biết ông Hà đã mời ông Tuấn cùng Trưởng phòng kế hoạch tổng hợp ăn cơm và giới thiệu tập đoàn Thuận An chuyên thi công cầu đường, có năng lực.

Ông Hà đề nghị ông Tuấn xem xét tạo điều kiện cho doanh nghiệp khi có công việc nhưng ông Tuấn chưa đồng ý ngay.

Tuy nhiên, một thời gian sau, tại buổi ăn sáng ở nhà Bí thư Thành ủy Hà Nội, ông Tuấn báo cáo về tình hình triển khai các dự án giao thông, trong đó có cầu Vĩnh Tuy 2.

Tại bữa ăn này, ông Tuấn gặp ông Hưng và hiểu rằng ông chủ Tập đoàn Thuận An có "quan hệ thân thiết với Bí thư Thành ủy Hà Nội và Phạm Thái Hà", kết luận điều tra nêu.

Vài hôm sau, khi ông Hưng đến phòng làm việc trình bày ông Tuấn đã chuyển từ "chưa đồng ý" thành "đồng ý" và nói sẽ chỉ đạo cấp dưới tạo điều kiện trong đấu thầu để Thuận An trúng, thi công dự án.

VnExpress khi đưa tin về chi tiết này đã đặt tít: Mối quan hệ với 'sếp lớn' mở đường cho Thuận An trúng thầu ở cầu Vĩnh Tuy 2. Trong khi đó, tờ Tuổi Trẻ chạy bài: Sau bữa sáng ở nhà bí thư Thành ủy Hà Nội, Tập đoàn Thuận An trúng thầu dự án cầu Vĩnh Tuy 2.

Bí thư Thành ủy Hà Nội khi đó là ông Vương Đình Huệ, dù không tờ báo nào trực tiếp nhắc đến tên ông này.

Ở một tình tiết khác, kết luận điều tra cho biết vào đầu tháng 12/2021, khi biết Bắc Giang đang triển khai dự án cầu Đồng Việt, ông Nguyễn Duy Hưng đề nghị, và được ông Hà đồng ý giới thiệu, tác động đến bí thư tỉnh này cho Tập đoàn Thuận An được tham gia thi công dự án.

Cuối tháng 12/2021, trong buổi ăn cơm với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bắc Giang tại nhà Chủ tịch Quốc hội, ông Phạm Thái Hà giới thiệu ông Hưng với ông Dương Văn Thái, khi đó là Bí thư tỉnh ủy Bắc Giang.

Tại đây, ông Hà đã nói: "Tập đoàn Thuận An là đơn vị có năng lực, nhờ các anh quan tâm, xem xét cho doanh nghiệp này tham gia dự án cầu Đồng Việt". Ông Thái đáp lại "sẽ quan tâm", theo kết luận điều tra.

Chủ tịch Quốc hội thời điểm tháng 12/2021 là ông Vương Đình Huệ.

Có thể thấy rằng, chỉ sau hai bữa ăn tại nhà ông Vương Đình Huệ - nơi ông Phạm Thái Hà, trợ lý của ông Huệ, làm cầu nối giới thiệu - Tập đoàn Thuận An đã trúng hai gói thầu là Vĩnh Tuy 2 (giá trị gần 290 tỷ đồng) và cầu Đồng Việt (1.132,7 tỷ đồng).

Theo C03, ông Nguyễn Duy Hưng đã lợi dụng mối quan hệ cá nhân để nhờ ông Phạm Thái Hà tác động đến ông Dương Văn Thái, qua đó, tác động đến ông Nguyễn Văn Thạo, Giám đốc Ban Quản lý dự án Bắc Giang thời điểm đó để Tập đoàn Thuận An trúng thầu dự án Cầu Đồng Việt.

Từ đó, ông Thạo đã chỉ đạo cấp dưới cung cấp dự thảo hồ sơ thiết kế kỹ thuật, dự toán cho Tập đoàn Thuận An, đồng thời, nghiên cứu, chỉnh sửa bổ sung giúp Thuận An trúng thầu dù công ty này không đủ năng lực thi công.

Trong khi đó, cựu bí thư Bắc Giang Dương Văn Thái khai là ông chịu sức ép từ cựu trợ lý chủ tịch Quốc hội là ông Phạm Thái Hà.

Cơ quan điều tra cũng cho rằng nguyên nhân dẫn đến hành vi sai phạm của ông Dương Văn Thái là do chịu sự tác động, can thiệp từ ông Hà.

Theo Quy định số 30-QĐ/TW, trợ lý chủ tịch Quốc hội là chức danh tương đương cấp thứ trưởng.

Trong khi đó, ông Dương Văn Thái là Ủy viên trung ương Đảng, bí thư tỉnh ủy, là các chức vụ cao hơn so với trợ lý Chủ tịch Quốc hội.

Chính vì thế, việc một người có chức quyền thấp hơn gây sức ép lên một người có chức vụ cao hơn dường như phía sau còn có một "sếp lớn" như tựa đề bài báo trên VNExpress.

Ông Vương Đình Huệ có chịu thêm hình phạt?

Ông Vương Đình Huệ đã chịu mức phạt cảnh cáo từ Bộ Chính trị vào tháng 11/2024 và trở thành nhân vật đầu tiên trong Tứ Trụ bị kỷ luật sau khi đã mất chức.

Cảnh cáo là một trong bốn mức kỷ luật của Đảng Cộng sản Việt Nam dành cho đảng viên, bao gồm (từ nhẹ đến nặng): khiển trách, cảnh cáo, cách chức, khai trừ.

Việc đưa ra hình thức kỷ luật với ông Huệ, người trước đó được thông báo là đã xin thôi chức và được Trung ương Đảng "đồng ý" trong một hội nghị bất thường của Trung ương Đảng vào ngày 26/4/2024, được đánh giá là một bước bất ngờ.

Khi vụ án Thuận An nổ ra và được mở rộng điều tra, ông Huệ đã chủ động xin rút lui khỏi chính trường và được Đảng đồng ý "cho thôi".

Đây được xem là cách mà Đảng cho các lãnh đạo cấp cao - gồm cả các ủy viên Bộ Chính trị và lãnh đạo chủ chốt - "hạ cánh an toàn", rút lui trong danh dự.

Nhưng đó là thời điểm Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cầm quyền, tới thời của Tổng Bí thư Tô Lâm, mọi chuyện dường như đổi khác.

Ông Vương Đình Huệ một lần nữa nổi bật trên truyền thông khi bị Bộ Chính trị cảnh cáo chừng bảy tháng sau khi ông đã rút lui.

Trong cuộc tiếp xúc cử tri ở Hà Nội ngày 3/12/2024, ông Tô Lâm nói rằng lần đầu tiên, Bộ Chính trị xử lý kỷ luật cảnh cáo đối với "lãnh đạo chủ chốt" của Đảng.

Lãnh đạo chủ chốt, theo ngôn ngữ của Đảng, chính là bốn nhân vật "Tứ Trụ" và người mà ông Tô Lâm đang đề cập đến cựu Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ.

Cũng ngày hôm đó, người đứng đầu Đảng Cộng sản Việt Nam nhấn mạnh rằng "không có gì dừng lại mà phải tiếp tục".

Đúng 10 ngày sau, 13/12/2024, cựu chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nhận quyết định cảnh cáo sau khi đã chủ động xin thôi chức vào tháng 1/2023, trở thành lãnh đạo chủ chốt thứ hai bị kỷ luật.

Trường hợp đáng chú ý hơn là ông Trương Hòa Bình, cựu ủy viên Bộ Chính trị, cựu phó thủ tướng thường trực.

Ông Bình đã bị Trung ương Đảng cách tất cả các chức vụ trong Đảng tại kỳ họp Trung ương lần thứ 11 vào ngày 10/4/2025.

Điều đáng nói là mới vài tháng trước, vào tháng 12/2024, ông Bình đã bị Bộ Chính trị kỷ luật cảnh cáo do một số vi phạm khi đương chức.

Cách chức là hình thức nặng nề hơn so với cảnh cáo và chỉ xếp sau "khai trừ" ra khỏi Đảng - khai trừ là hình thức nghiêm khắc nhất, thường dẫn đến các trách nhiệm hình sự sau đó.

Việc cách các chức vụ trong Đảng đối với cán bộ đã nghỉ hưu đồng nghĩa với việc các chế độ dành cho cán bộ cấp cao sau khi về hưu, như bảo vệ và chăm sóc sức khỏe, cũng sẽ bị chấm dứt.

Nhưng đáng nói hơn, hình ảnh của họ trước công chúng cũng bị đánh mất hoàn toàn.

Chẳng hạn, ông Trương Hòa Bình vẫn thi thoảng xuất hiện trên truyền thông hay các sự kiện công cộng.

Tuy nhiên, hình ảnh và tin tức về ông không còn thấy xuất hiện kể từ khi ông bị cách tất cả các chức vụ trong Đảng.

Ông Bình không được nhắc đến liên quan đến vụ án, vụ việc cụ thể nào. Trong khi đó, với sự xuất hiện với các chức danh "Bí thư Thành ủy Hà Nội", và "Chủ tịch Quốc hội", trong bản kết luận điều tra của cơ quan công an để đề nghị truy tố trong vụ án liên quan đến Tập đoàn Thuận An mới đây, rất có thể ông Vương Đình Huệ sẽ còn phải đối mặt với những rắc rối lớn hơn trong thời gian tới.

Theo BBC Tiếng Việt